Hielpijn tijdens de menopauze (overgang)

De relatie tussen menopauze (overgang) en peesplaatontsteking (fasciïtis plantaris).

Wat is plantaire fasciïtis? Plantaire fasciïtis is een veel voorkomende voetaandoening waarbij sprake is van een ontsteking van de fascia plantaris (peesplaat), een dikke weefselband die langs de onderkant van uw voet loopt en uw hielbeen met uw tenen verbindt. Dit weefsel helpt de boog van de voet te ondersteunen en absorbeert schokken tijdens het lopen.

Het meest voorkomende symptoom is scherpe, stekende pijn in de hiel, hoewel het zich ook langs de onderkant van de voet kan uitstrekken. Deze pijn is meestal het ergst bij de eerste stappen in de ochtend of na lange perioden van zitten of staan.

De menopauze kan verschillende effecten hebben op de fascia plantaris, vooral door de hormonale veranderingen die in deze periode optreden. Onderstaande factoren kunnen invloed hebben op de peesplaat gedurende de menopauze:

• Verlaagde oestrogeenspiegels:
  • Impact op collageen:
    Oestrogeen speelt een belangrijke rol bij het op peil houden van de collageenproductie, wat cruciaal is voor de elasticiteit en sterkte van bindweefsel, inclusief de fascia. Tijdens de menopauze daalt de oestrogeenspiegel, wat leidt tot een verminderde collageenproductie. Deze vermindering kan ervoor zorgen dat de fascia minder elastisch wordt en vatbaarder voor stijfheid of letsel.
  • Plantaire fasciïtis:
    Met minder elastische en fragielere fascia kunnen vrouwen, die door de menopauze gaan, een hoger risico lopen op aandoeningen zoals fasciïtis plantaris, waarbij de dikke weefselband (fascia plantaris) die langs de onderkant van de voet loopt, ontstoken raakt, wat leidt tot hielpijn.
• Veranderingen in de voetstructuur:
  • Verlies van demping:
    De menopauze kan ook leiden tot veranderingen in de verdeling van lichaamsvet, wat vaak resulteert in het verlies van de natuurlijke vetkussentjes in de voeten. Dit verlies van demping kan de druk op de fascia verhogen, waardoor aandoeningen zoals fasciïtis plantaris verergeren of algemeen voetongemak ontstaat.
  • Veranderde voetvorm:
    De ligamenten in de voeten kunnen slapper worden als gevolg van verminderd collageen, wat mogelijk kan leiden tot een verandering in de vorm van de voet, zoals afplatting van de voetboog (platvoeten). Dit kan de voetfascia extra belasten.
• Verhoogde gewrichtspijn en stijfheid:
  • Ontsteking:
    De menopauze wordt vaak geassocieerd met verhoogde gewrichtspijn en stijfheid als gevolg van ontstekingen, die ook de gewrichten in de voeten kunnen aantasten. Deze ontsteking kan zich uitbreiden naar de fascia, wat leidt tot pijn en ongemak.

Over het algemeen kan de menopauze de voetfascia kwetsbaarder maken voor letsel en ongemak als gevolg van de gecombineerde effecten van hormonale veranderingen, verlies van weefselelasticiteit en veranderingen in de voetstructuur.

Het handhaven van een goede voetgezondheid, het dragen van ondersteunend schoeisel met corrigerende en ontlastende podotherapeutische zolen, voetentraining en het bewaken van de juiste balans in belasting en belastbaarheid van uw voeten kan helpen om deze veranderingen effectief te beheersen.

Bron:
- Sarah Venard, MRCPod Specialist, Musculoskeletal Podiatrist, LinkedIn.
- Leblanc, D. R., Schneider, M., Angele, P., Vollmer, G., & Docheva, D. (2017). The effect of estrogen on tendon and ligament metabolism and function. The Journal of steroid biochemistry and molecular biology, 172, 106–116. https://doi.org/10.1016/j.jsbmb.2017.06.008